Helplanga Komunios, Esperantlanga Novaca Webeyos ay Kial Mondlango Devuz Havi Propraco

Mi jus vidin la Esperanta webeyo Nunonia unufoye antaw kelka tagos. Mi prilegin jim ay lernin ke, ekde disfrua Aprilo, ji niam eson editita plu, sed la restacos montran tiu kiu esin gudega webeyo. Eble if mi ne dirin al yi ke ji ne yam funktan, yi even ne ekkonsciuz til pos multa minutos de legado. [EDITO: Je Awgusto, eble tio yam ne esan tiom vera.] Aynakaze, videz jim; yi povon kompreni minime iom da Esperanto if yi povan kompreni mim. Mi certan ke yi minime komprenon la cefa ideo de la webeyo ay la kategoria konceptos, atp. aynakaze. Sed morgrave, cu yi vidan kio mi sugestan en la titolo de ci tiu blogaco?
Nunonia ne durin longe, sed miaopinie, ji havin ega potencialo. Ne esin tre difera ol alia novaca webeyos en Esperantio - lest mu forgesez Libera Folio, gudege novaca fonto de Esperantio sendube - sed Nunonia havin 3 ecos kiu miakrede esuz superizinta jim done mor da tempo por kreskonti:

1. Atrakta designo (nu, ne atraktega, sed certe mor profesioza ol multe da EO-webeyos)
2. Novacos el la tuta mondo, ne nur Esperantio
3. Tre workema editisto

Mu povuz debati la meritos de 1, sed law mi esan mor klare konsiderinda 2 ay 3. Esperanto, miaopinie, ne havan multa webeyos tre atrakta; do kwaze awtomate la estetiko de Nunonia aldonan oportunaco al Esperantio. Ordinara personos - konsumantos de webacos atp. kiu ne aliel esan tre interesata pri helplangos ay rilata acos - aman usi webeyos atrakta. He, mi aman usi webeyos atrakta. Mi ne pensuz ke tiu esuz decida por necerta interesutos, sed certe ji profitan la komunio aynakaze.

Refoye, mi pensan ke la benefitos de 2 ay 3 devuz esi klare videbla. Esperanto havan mor guda canso aliri la tuta mondo if ji ne skriban nur pri siself; Libera Folio esan tre gudskribita ay populara, sed ji skribatan sole por la establata Esperantistaro (tamen tio anke esan la eksplicita kialo d'egzisto por LF, do teknike LF esan en tute difera kategorio). Se tia projekto esuz mor seriose klopodata, t.e., se la editistaro workuz ofte ay dure, la mondo havuz mor da kialos de konsideri EO seriose. Nunonia havin tiom da oportuneco, yet la fondinto decidin instede forjeti cio pro (miaopinie) kialos kiu ne forlasindizan la tuta projekto. (Law kelkos, hi farin akto kiu Esperantistos nomisan "kabeo", sed mi ne certan ke tio esan vera kazo de kabeo. Videz la difinaco ce ReVo.) Kial ne nur trovi nova editisto or vendi la webeyo al alia interesata EO-isto? Bah. Mu ne prizorgez tiom; esan problemo nek solvinda nor even solvebla.

Mia cefa temo esan nur ke Mondlango certe benefituz de tia webprojekto. Nu, Mondlango ne yet havan granda komunio, sed iu (/eble mi ay un or bi plusa, til alios alvenon) povuz starti tia projekto ay minime atentizi personos al Mondlango. Tiel mu povuz havi vera komunio propra. Ne devuz esi grandega... nur sufica por trovi nova amikos ay intercanji ideos interesanta. Mi esan dirinta antaw ke mi havan mor da intereso en kultivi la kulturo de Mondlango, ne tiom en kreskizi la komunio, ay tio mi kontinuan subteni. Mi pensan ke la kredo ke Esperanto or alia helplango iam ayn parolaton tuttra la mondo, minime dum mua vivtempo, esan iomete tro ambixa, ay do mi ne oferan preskribo pro ia monda problemo langa. Tial mi anke ne prizorgan provi Mondlangistizi iu ayn, sed nature mi ja volan alireblizi la lango pro tiu interesutos, ay mi esperan ke egzistan minime kelka cispeca personos (konsiderez ke, til lua intereso ison kialo de lerni Mondlango, mi parlon Mondlange kum dismultege da alios!).

Eble even mor poviza projekto kiel Nunoniixa webeyo tamen esuz propra Wikinovacos, Mondlanga versio de Wikinews, sed tio niam povon okazi.

Eble yi yam konan ke la polisos de Wikimedia yam ne permesan la kreado de nova projektos skribita en nenatura langos. Mi ne certan pri kial, sed mi imagan ke un kialo esan ke, kum la apero de projektos en Esperanto, Ido, Interlingwo (Interlingua), atp., iam esin sudena enfluego da parlantos or even nur entuzatos de artifica langos, pensanta ke lu povuz krei wikia reprezentaco por sia projektos or simile. (Mi konan ke minime la projekta provos de Lingua Franca Nova ay la Klingona lango kawzin ia agito kum la komunio.) Mor or les frue iu ce Wikimedia devuz ekkonscii ke disfaciluz reprezenti tiom da tia langos, ay fari tiel ne povuz esi apogebla. Ne helpan ke tia projektos ofte ne havan (lawhistre) mor ol kelka kontributoros tre seriosa. Esperanto ay Ido esan fortunega esceptos, miaopinie, sed mi felicegan pro jua sukcesos. Mi pensan ke Mithridates dirin (ay mi akordan) ke kiam un helplango havan sukceso, iel ciom da helplangos havan sukceso, car ciu sukceso cispeca esan canso atentizi la mondo por ciu lango/movado.

Mi persone kredan ke Wikinews Esperantlanga (Vikinovaĵoj en Esperanto) esan un el la most grava giftos iam ayn donita al Esperanto or ayna helplango. Mi diran tio tute seriose. Konsiderez; Esperanto nun havan gude konata ay gudege designita medio por eldoni ay alireblizi tre grava informacos al la tuta internetkonektata mondo. Wikios konvenegan pro ci tia klopodo, tia kia bezonizan multa kumlaborantos, multa pajos facile editebla, ay  useblega sistemo por aliri tiu pajos (t.e., per serci, kategorizi, facilega linkizado, atp.). If Vikinovaĵoj nur havuz mor da seriosa usoros ay kontributoros, pripensez la kiomo da personos kiu Esperanto povuz aliri ciumone or even ciutage. Nu, mi certe ne volan sugesti ke la kultivado de Vikinovaĵoj awtomate kawzuz granda kreskiso de la Esperantistaro, sed mi pensuz ke Esperanto havuz canso kreskisi graduale tiel, car la nura diverseco de la Esperanto-komunio oferan aliro de informo ne trovebla en alia langos. Per Vikinovaĵoj Esperanto povuz usi tiu povo por atrakti nova lernantos ay startizi ciklo.

Mi amegan la komunio de Esperanto; same kum tiu de Ido, Interlingwo, ay la helplangistos de posta_Mundi. Do kial ayn mi even donez mia tempo por Mondlango? Kial ne nur Esperanto, kiu havan la most granda komunio, or Interlingwo, kum un el la most facile lernebla langos en la tuta mondo, or Ido, kun ciom da jia belega wordos ay gramatiko? Car mi pensan ke, kiel Ido, Interlingwo, ay la multa langos de posta_Mundi, Mondlango esan tre interesega, ay ciu lango havan komunios kiu niel komplete intersektan. Multa helplangistos ofte favoran un lango; ne ciu havan la tempo libera por investi en la studado de alia helplangos, ay do ofte oni trovuz un kiu oni aman ay kontinuuz tiel. Eble Mondlango havon tia parlantos en la futuro.

Persone, mi esperan tiel; mi amegan pensi ke mi lernin MO por guda kialo, ay law mi, guda kialo esan meti nova amikos.